Rozwój mowy u dzieci można wspierać nie tylko w gabinecie logopedycznym, ale także w domowym zaciszu. Najlepszym sposobem na naukę jest zabawa! Dzięki kreatywnym ćwiczeniom dziecko może ćwiczyć prawidłową artykulację, rozwijać słownictwo i poprawiać płynność mowy, nie odczuwając presji. Jakie zabawy warto wprowadzić do codziennych aktywności?
1. Gimnastyka buzi i języka
Aparat mowy to mięśnie, które – jak każde inne – trzeba wzmacniać i ćwiczyć. Świetnym sposobem są zabawy z językiem i ustami, np.:
👅 „Lustereczko” – dziecko naśladuje ruchy ust i języka rodzica przed lustrem (np. wysuwanie języka, dotykanie nosa językiem).
😜 „Malowanie podniebienia” – dziecko udaje, że język to pędzel i „maluje” podniebienie.
🐶 „Lizanie lodów” – udawanie, że język jest łyżeczką, która nabiera lody z warg.
2. Zabawy dźwiękonaśladowcze
Dzieci uwielbiają naśladować dźwięki, a to doskonały sposób na rozwój mowy! Można bawić się w:
🐶 „Jak mówi zwierzątko?” – dziecko naśladuje odgłosy zwierząt (hau-hau, miau-miau, muu).
🚗 „Co to za dźwięk?” – naśladowanie dźwięków otoczenia, np. samochodu (brum-brum), wiatru (fuuuu), telefonu (dzyń-dzyń).
🎶 „Echo” – rodzic mówi krótkie dźwięki lub sylaby, a dziecko je powtarza.
3. Łamańce językowe i wierszyki
Proste rymowanki i łamańce językowe pomagają ćwiczyć artykulację. Przykłady:
🗣 „Czarna krowa w kropki bordo, gryzła trawę kręcąc mordą.”
🗣 „Stół z powyłamywanymi nogami.”
🗣 „Piekł Piotrek pierogi po pięć pięćdziesiąt.”
Zabawa polega na powtarzaniu rymowanek w różnym tempie – wolno, szybko, szeptem, głośno.
4. Zabawy oddechowe
Prawidłowy oddech to podstawa wyraźnej mowy. Warto ćwiczyć go przez zabawę:
💨 „Zdmuchiwanie świeczek” – dziecko dmucha na prawdziwą świeczkę lub wyobrażoną.
🎈 „Balon” – wdech nosem, długi wydech ustami, jakbyśmy nadmuchiwali balon.
🍵 „Zupa” – udawanie, że dmuchamy na gorącą zupę.
5. Zgadywanki i opowiadanie historyjek
Rozwijanie słownictwa i budowanie zdań można ćwiczyć przez:
🖼 „Co tu się dzieje?” – oglądanie obrazków i opowiadanie, co na nich widać.
🎭 „Teatrzyk” – wspólne wymyślanie historyjek i odgrywanie scenek.
🎲 „Kim jestem?” – dziecko losuje obrazek i opisuje go, a rodzic zgaduje.
Podsumowanie
Ćwiczenia logopedyczne mogą być świetną zabawą, jeśli wpleciemy je w codzienne aktywności dziecka. Najważniejsze jest regularne i naturalne wspieranie rozwoju mowy poprzez rozmowy, czytanie, śpiewanie i zabawy. Wystarczy kilka minut dziennie, by w przyjemny sposób pomóc dziecku w nauce prawidłowej wymowy!
